بروز شده درون تاریخ: هزینه آمنیوسنتز چقدر است سال 95 96/07/23

NIPT چيست؟

آزمون NIPT[1] یـا تست غربالگری غیرتهاجمـی کـه به آن cell free fetal DNA[2] نیز مـی گویند، هزینه آمنیوسنتز چقدر است سال 95 یک تست غربالگری پیش از تولد به منظور اختلالات کروموزومـی شایع (مثل تریزومـی 21، 18 و 13) و تعیین ت از هفته 10 حاملگی مـی باشد. هزینه آمنیوسنتز چقدر است سال 95 هر فردي بـه طور نرمال ٢٣ جفت كرموزوم دارد و هر كروموزوم از رشته هاي DNA حلقوي تشكيل شده هست كه حاوي هزاران ژن مي باشد. هزینه آمنیوسنتز چقدر است سال 95 تریزومـی حالتی هست که بـه جای دو نسخه از یک کروموزوم، 3 نسخه وجود دارد و در اثر آن اختلالات شدید ذهنی و جسمـی بروز مـی کند.

بدون تشخيص قبل از تولد، تنـها درون امريكا درون هر سال بايد انتظار بدنيا آمدن بيش از 7 هزار كودك با سندرم داون، بيش از 1000 تريزومي 18 و 600 تريزومي 13 را درون كل 4.25 ميليون زايمان داشته باشيم.

تاريخچة تست NIPT

بحث استفاده از DNA آزاد موجود درون گردش خون مادری با منشاء جنینی از سال 1997 مطرح شده است. منشاء cffDNA از سلول‌های تروفوبلاست جفت بوده و به دنبال پوسته‌ریزی این سلولها وارد گردش خون مادر شده و 13- 3٪ کل DNA آزاد موجود درون گردش خون مادر را تشکیل مـی‌دهد. cffDNA درون هفتة 7 بارداری درون خون مادر ظاهر و بلافاصله بعد از تولد نوزاد از گردش خون وی پاک مـی‌شود، طوری کـه 2 ساعت بعد از زایمان دیگر درون خون مادر قابل تشخیص نیست.

کاربردهای تست NIPT

1- تعیین اختلالات کروموزومـی نظیر سندرم داون (تریزومـی 21)، سندرم ادوارد (تریزومـی 18) و سندرم پاتو (تریزومـی 13).

2- تعیین ت درون مواردی کـه احتمال وراثت اختلالات ژنتیکی مرتبط با کروموزوم X و یـا X-Linked وجود دارد و یـا احتمال وجود اختلالات ژنتیکی مرتبط با کروموزوم Y و یـا Y-Linked است.

سردستة این اختلالات عبارتند از: سندرم X شکننده[4]، دیستروفی عضلانی دوشن[5] و هموفیلی مـی باشد. یعنی اگر مادری ناقل یک بیماری وابسته بـه کروموزوم X باشد امکان انتقال آنرا بـه جنین پسر خود را دارد و امکان بروز بیماری درون پسران وی وجود دارد.

بنابراین اگر درون این روش بـه تشخیص سریعتر جنین پسر برسیم ، مـی توانیم مشاوره ژنتیک و در صورت لزوم تست های ژنتیکی مورد نیـاز را طراحی نمائیم.

اگر پدر خانواده ناقل ژن هایی کـه وابسته بـه اختلالات وابسته بـه کروموزوم Y و یـا Y-Linked Disorders، باشد ، نیز کاندید مشاوره ژنتیک و یـا تست های ژنتیکی درون دوران بارداری مـی شوند. مثالهای معروف این اختلالات ، عبارتند از:

- ناباروری وابسته بـه کروموزوم Y و یـا Y chromosome infertilty (نقصی درون کروموزوم Y وجود دارد کـه مـی تواند آزوسپرمـیا و یـا اولیگوزوسپرمـیا ایجاد کند)،

- بیماری Abnormal or Absent Testicular Development (نقص درون ناحیـه determining region Y = SRY) مـی باشد.

- بیماری رتینیت پیگمنتوزا ، کـه ژن فوق کـه به آن the RPY (retinitis pigmentosa, Y-linked) gene مـی گویند بر روی کروموزوم Y قرار داشته و دچار نقص شده است.

تعیین ت درون بیماریـهایی کـه وابسته بـه کروموزوم های نیستند ولی ت نقش مـهمـی درون بروز یک سری از علائم مـهم را دارد نیز اهمـیت پیدا مـی کند. مثال معروف آن هیپرپلازی مادرزادی آدرنال[6] مـی باشد کـه طی آن بـه دلیل مـهار مسیر تولید کورتیکواستروئیدها، مسیر تولید هورمون‌های آندروژن افزایش یـافته و اگر جنین باشد باعث مردانـه شدن اندام ی خارجی وی مـی گردد.

در این موارد حتما از هفتة 7 بارداری درمان با دگزامتازون را به منظور جنین‌های شروع کرد و مانع از ترشح آندروژن‌ها شد.

چهانی کاندید انجام تست NIPT هستند؟

طبق توصیـه مشترک انجمن متخصصین زنان و زایمان آمریکا و انجمن طب مادر و جنین درون سال 2015 و انجمن بین المللی غربالگری دوران بارداری درون سال 2014 این تست را مـی توان بـه گروه های ذیل پیشنـهاد نمود:

زنان 35 سال یـا بالاتر
وجود یک تست غربالگری مثبت (مانند تست‌های غربالگری سه ماهة اول، دوم، اینتگریتد و یـا سکوئنشیـال).
وجود یـافتةای درون سونوگرافی کـه نشان دهندة افزایش ریسک اختلالات کروموزومـی است.
وجود سابقة قبلی جنین و یـا فرزند مبتلا بـه تریزومـی‌ های شایع
وجود سابقه خانوادگی ابتلا بـه تریزومـی 21، 18 و 13
عدم انجام تست های روتین غربالگری که تا 22 هفتگی بـه هر دلیل و یـا وجود یک یـافته سونوگرافیک غیرطبیعی از هفته 22 بـه بعد
البته براساس یـافته های آزمایشگاه نیلو بهترین گروه به منظور انجام این تست گروه های با خطر بینابین درون پروتکل های غربالگری سه ماهه اول و دوم مـی باشند. درون گروه های پرخطر هم درون موارد ذیل مـی توان بعنوان یک پیش تست قبل از انجام تست های تشخیصی از این تست استفاده نمود:

- زنانی کـه ترس زیـادی از نمونـه گیری تست های تشخیصی مثل آمنیوسنتز و یـا CVS دارند،

- زنانی کـه زیر بار ریسک سقط تست های تشخیصی نمـی روند،

- زنانی کـه سابقه سقط مکرر (سه و یـا بیشتر از سه سقط زیر 20 هفتگی و یـا وزن جنین زیر 500 گرم) دارند،

- زنانیکه سابقه پارگی کیسه آب دارند،

- زنانیکه دارای جنین طلایی (جنینی کـه بعد از چندین سال ناباروری، والدین با سن بالا و یـا حاصل از حاملگی IVF تشکیل شده اند) هستند.

نمونـه‌ مورد نیـاز

10 مـیلی لیتر خون از مادر کـه در ضد انعقاد حاوی EDTA گرفته مـی شود.

شرایط انجام تست

حداقل سن بارداری 10 هفته
بارداری تک قلویی
بارداری ناشی از IVF و یـا رحم اجاره ای
کشت سلولی درون آمنیوسنتز بـه هر دلیلی موفقیت آمـیز نمـی باشد (نمونـه آلوده بـه خون مادر باشد و یـا سن بارداری بیشتر از 20 هفته باشد)
توجه1: درون زنان باردار مبتلا بـه کانسر و یـا زنان دارای سابقه دریـافت خون طی 12 ماه گذشته دارند، این تست توصیـه نمـی شود.

توجه2: طبق یک متاآنالیزی کـه در سال 2016 توسط دکتر فلیپ تایلور و همکاران انجام شد، مشخص گردید کـه مـیزان قدرت تشخیص تست NIPT درون بارداری دوقلویی نسبت بـه یک قلویی کاهش مـی یـابد. این مـیزان کاهش درون تریزومـی 21 که تا 9%، درون تریزومـی 18 که تا 28% و در سندرم پاتو و یـا تریزومـی 13 که تا 22% مـی باشد.

توجه3: درون بارداری دوقلویی هنوز شواهد کافی به منظور تعیین کارآیی تست NIPT بـه اندازه کافی وجود ندارد (که این موضوع درون مورد تمام برندها صدق مـی کند)، اما یـافته های اولیـه نشان از صحت بالای این تست درون دوقلویی ها مـی کند.

توجه4: بـه هیچ وجه این تست به منظور سه قلویی و به بالا درخواست نشود.

اساس آزمایش

هر فردی بطور نرمال 23 جفت کروموزوم دارد و هر کروموزوم از ساختمان حلقوی شکلی (DNA) تشکیل شده کـه حاوی ژن ها مـی باشد. درون هر کروموزوم سکانس ها و یـا توالی خاصی از مولکول DNA وجود دارد کـه ویژه هر کروموزوم هست (بطور مثال 21q22 و یـا ناحیـه 2 از باند 2 از بازوی بلند کروموزوم 21 توالی و یـا سکانس اختصاصی کروموزوم 21 هست و بعنوان ناحیـه Hot Spot و یـا مـهم کروموزوم 21 به منظور تشخیص کروموزوم 21 مورد استفاده قرار مـی گیرد).

با روش NGS مـی توان با شمردن تعداد این سکانس ها، مقدار دقیق هر کروموزوم را محاسبه نمود و در نتیجه مـی توان مجموع کل کروموزوم 21 موجود درون خون مادر را نسبت بـه سایر کروموزوم ها مقایسه نمود. این نسبت همـیشـه معادل یک درون یک مادر باردار حاوی جنین نرمال مـی باشد.

اگر جنین مبتلا بـه سندرم داون باشد بـه مـیزان خیلی کم سکانس های مربوط بـه کروموزوم 21، بیشتر بوده و در نتیجه درون مقایسه با سایر کروموزوم ها بیشتر بوده و نسبت آن بالای یک مـی شود.

نتايج چگونـه تفسير مي‌شوند؟

نتایج بـه سه صورت کم خطر، پرخطر و بدون نتیجه گزارش مـی شود:

کم خطر: نشانـه آن هست که بـه احتمال بیش از 99 درصد جنین از نظر اختلالات کروموزوم های 21، 18 و 13 درون محدوده کم خطر مـی باشد
پر خطر: نشانـه آن هست که بـه احتمال بیش از 99 درصد جنین از نظر اختلالات کروموزوم های 21، 18 و 13 درون محدوده پرخطر بوده و برای تأئید جواب حتما یک تست تشخیصی تهاجمـی نظیر آمنیوسنتز را انجام شود.
بدون نتیجه: درون موارد خیلی نادر، بدلیل ناکافی بودن مـیزان cffDNA درون خون مادر (ناشی از وزن بالای مادر و یـا سن پایین جنین) تست جواب نداده و نیـاز بـه خونگیری مجدد داریم.
 

مزایـای این تست

تست NIPT نسبت بـه سایر تست های غربالگری این مزایـا را دارد:

مثبت کاذب کمتر: احتمال مثبت کاذب این تست زیر یک درصد به منظور تریزومـی های 21، 18 و 13 است.
قدرت تشخیص بالاتر: بدلیل تفکیک DNA آزاد موجود درون گردش خون مادری با منشاء جنینی (cffDNA) از DNA آزاد با منشاء مادری (cfmDNA) کـه در این روش انجام مـی گیرد، قدرت تشخیص بـه بالای 99 درصد به منظور اختلالات کروموزوم های 21، 18 و 13 مـی رسد.
صحت بالای تعیین ت: قدرت تشخیص ت درون این روش بالای 97% هست که نسبت بـه بسیـاری از تست های مشابه خود بالاتر است.
عدم وجود احتمال سقط جنین: بر خلاف روش های تشخیصی تهاجمـی، بدلیل آنکه این تست فقط بر روی خون مادر انجام مـی شود، ریسکی به منظور ایجاد سقط جنین ندارد.
عدم تاثیر پذیری از بارداری های قبلی: از آنجائیکه نیمـه عمر cffDNA کمتر از 2 ساعت هست بنابراین بارداری های قبلی اختلالی درون نتیجه تست ایجاد نمـی کند.
o تشخیص زود هنگام: این تست از هفته 10 بارداری قابل انجام است.
o جوابدهی سریع: جواب بین 3 که تا 7 روز کاری بعد از نمونـه گیری آماده مـی شود.
o بهترین پروتکل غربالگری بعد از هفته 22 بارداری
 

توجه: حتما به بیماران تاکید شود کـه یکی از محدودیت های این تست آن هست که ریسک باقی مانده (residual risk) بعد از یک تست NIPT منفی کـه بدنبال یک تست غربالگری مثبت انجام شده است، حدود 2% مـی باشد.

در انتها یـادآور مـی شود کـه این تست فقط یک تست غربالگری با قدرت تشخیصی بالا بوده و هیچگاه نمـی تواند جایگزینی به منظور تست های تشخیصی شود. اين تست هم اكنون درون ايران تحت ليسانس كمپاني Premaitha انگلیس و تحت نام برند IONA راه اندازي شده و طي مدت ٣ الي ٥ روز كاري جوابش آماده مي شود.

[1] . Non Invasive Prenatal Testing (=NIPT)

[2] . cell free fetal DNA (=cffDNA)

[3] . determination for X-linked genetic disorders

[4] . fragile X syndrome

[5] . Duchenne Muscular Dystrophy

[6] . Congenital Adrenal Hyperplasia

[7] . Parental balanced robertsonian translocation




[راه اندازی تست cffDNA و یـا NIPT درون ایران تحت لیسانس کمپانی ... هزینه آمنیوسنتز چقدر است سال 95]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Thu, 19 Jul 2018 19:45:00 +0000